- Ticari kazançlar
- Zirai kazançlar
- Hizmet karşılığında kazanılan ücretler
- Serbest meslek kazançları
- Gayrimenkul sermaye gelirleri
- Taşınabilir (menkul) sermaye gelirleri
- Elde edilen diğer kazançlar
Gelir vergisi ödemekle yükümlü kişiler şu şekildedir:
- İkametgahı Türkiye’de bulunanlar,
- 1 yıl içerisinde Türkiye’de 6 ay ya da daha uzun süre ikamet eden kişiler
- Merkezi Türkiye’de bulunan özel ya da kamu kuruluşları adına yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları
Gelir vergisi beyannamesi gelirinizi gösteren ve verginin tarhının gerçekleşmesi için verilen beyannamedir. Gelir vergisi beyannamesi Mart ayının 25. günün akşamına kadar verilir. Gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olması halinde izleyen yılın Şubat ayının başından 25. günü akşamına kadar verilir.
Gelir Vergisi, yıl içerisinde iki taksit halinde ödenir. Şayet söz konusu gelir yalnızca basit usulde tespiti yapılmış ticari kazançlardan ibaret değil ise; birinci taksit ödemesi Mart ayının sonuna kadar, ikinci taksit ödemesi ise Temmuz ayının sonuna kadar yapılmalıdır.
Gelir Vergisi, mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine, mükellefin ikamet ettiği bölgedeki vergi dairesine veya anlaşmalı bankalar aracılığıyla yine Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB)'na ödenebilir.
Gelir vergisi, kişinin gelir tutarının (matrah) o yılki gelir vergisi oranın çarpılmasıyla hesaplanmaktadır. Eğer gelir tutarı artarsa ödeyeceği vergi oranı da artmaktadır. Hangi gelir tutarı aralığının hangi oranda vergilendirileceği her yıl Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanmaktadır. Yayınlanan bu tabloya Gelir Vergisi Dilimleri denir.
Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife, 2022 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir.
2022 takvim yılı (G.V.K. madde:103) Gelir Vergisi Tarifesi
32.000 TL'ye kadar | 15% |
70.000 TL'nin 32.000 TL'si için 4.800 TL, fazlası | 20% |
170.000 TL'nin 70.000 TL'si için 12.400 TL (ücret gelirlerinde 250.000 TL'nin 70.000 TL'si için 12.400 TL), fazlası | 27% |
880.000 TL'nin 170.000 TL'si için 39.400 TL (ücret gelirlerinde 880.000 TL'nin 250.000 TL'si için 61.000 TL), fazlası | 35% |
880.000 TL'den fazlasının 880.000 TL'si için 287.900 TL (ücret gelirlerinde 880.000 TL'den fazlasının 880.000 TL'si için 281.500 TL), fazlası | 40% |
Hesaplama Örnekleri:
Örnek 1
Tabloya göre 2.000 TL kârımız olduğunu varsayalım;
2.000 TL’nin %15’i = 300 TL ödenecek Gelir Vergisi
Örnek 2
Tabloya göre 40.000 TL kârımız olduğunu varsayalım;
40.000 - 32.000 = 8.000 TL
8.000 TL’in %20’si = 1.600 TL
1.600 + 4.800 = 6.400 TL ödenecek Gelir Vergisi
Örnek 3
Tabloya göre 80.000 TL kârımız olduğunu varsayalım;
80.000 - 70.000 = 10.000 TL
10.000 TL’nin %27’si = 2.700 TL
2.700 + 12.400 = 15.100 TL ödenecek Gelir Vergisi
Örnek 4
Tabloya göre 200.000 TL kârımız olduğunu varsayalım;
200.000 - 170.000 = 30.000 TL
30.000 TL’nin %35’i = 10.500 TL
10.500 + 39.400 = 49.900 TL ödenecek Gelir Vergisi
Örnek 5
Tabloya göre 900.000 TL kârımız olduğunu varsayalım;
900.000 - 880.000 = 20.000 TL
20.000 TL’nin %40’ı = 8.000 TL
8.000 + 287.900 = 295.900 TL ödenecek Gelir Vergisi